MAPA Starostwa Spiskiego Franciszka Floriana Czakiego (1762).

Reprint: Zakopane 2013. Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Mapa wielobarwna, rolowana.

Mapa w oryginalnej, kartonowej tubie.

Trzeci z „Zeszytów Tatrzańskich” poświęcamy rzeczy unikatowej. Z pozoru mapa

 starostwa spiskiego wydana na początku lat sześćdziesiątych XVIII wieku, a więc tuż przed

 pierwszym rozbiorem Najjaśniejszej Rzeczypospolitej i poprzedzającą go austriacką aneksją

 jej południowych rubieży, niewiele ma wspólnego z rolą Tatrzańskiego Parku Narodowego.

 Jednak to właśnie TPN, obok Muzeum Tatrzańskiego, ma statutową powinność dbania

 o zachowanie pamięci o najdawniejszych dziejach naszych gór. Wszakże mapa Czakiego

 zawiera jedno z najstarszych wyobrażeń kartograficznych Tatr, daje świadectwo ówczesnej

 o nich wiedzy, jest źródłem dociekań toponomastycznych. 

 Ale nie tylko. Daje też świadectwo obecności na Spiszu polskiej racji stanu, jakże ściśle

 i znacząco związanej z burzliwą historią Polski. Wprawdzie to czasy minione, ale nadal

 budzące u polskiego czytelnika emocje – tym bardziej że wędrując po ziemiach objętych

 mapą, na każdym kroku napotykamy bliskie nam ślady. Więcej o tym przeczytają Państwo

 w artykule Wojciecha Wilczka. 

 O samej mapie na dalszych stronach „Zeszytów” wyczerpująco napisali Kazimierz

 Kozica oraz Wiesław Siarzewski. Należy w tym miejscu dodać, że jej reprint, dzięki

 uprzejmości prof. Andrzeja Rottermunda, został wykonany z egzemplarza znajdującego

 się w Zamku Królewskim w Warszawie – Pomniku Historii i Kultury Narodowej, gdzie

 z woli Tomasza Niewodniczańskiego, wielkiego kolekcjonera, został zdeponowany przez

 powołaną przez niego do życia Niemiecko-Polską Fundację Ochrony Zabytków Kultury.

 Bolesław Olszewicz, opisując w 1932 r. w „Polskim Przeglądzie Kartograficznym” dawne

 mapy Rzeczypospolitej, arkusz Czakiego zalicza do „najcenniejszych i najciekawszych

 zabytków kartografii polskiej XVII w.”. Pisze też, iż „wydanie jej w reprodukcji byłoby

 nader pożądane”. Niniejszym to właśnie czynimy.